Dageraad
Lifecoaching
De mythe van goed en fout
woensdag 22 januari 2014
Waar hebben stervenden het meeste spijt van?
Verpleegkundige Bronnie Ware heeft vele jaren in de palliatieve zorg gewerkt. Haar patiënten waren mensen die thuis op sterven lagen. Ze was tijdens de laatste drie tot twaalf weken van hun leven bij hen. Mensen maken een behoorlijke groei door als ze met hun eigen
sterfelijkheid worden geconfronteerd. Ze leerde dat ze bij hen nooit het vermogen tot groei moest onderschatten. Sommige veranderingen waren enorm. Ieder van hen maakte, zoals verwacht, een verscheidenheid aan emoties door, zoals ontkenning, angst, boosheid, wroeging, en uiteindelijk aanvaarding. Op het laatst vond echt ieder van hen vóór het uiteindelijke overlijden altijd de rust.
Als deze verpleegkundige een stervende vroeg naar waar ze spijt van hadden, of wat ze anders gedaan zouden hebben, dan doken dezelfde thema´s steeds weer op. Hier volgen de vijf meest genoemde:
- “Ik wou dat ik de moed had gehad om een leven te leiden waarbij ik trouw was gebleven aan mezelf, in plaats van te leven volgens de verwachting van anderen.” (Als mensen doorhebben dat hun leven bijna voorbij is en er met heldere blik op terugkijken, wordt al snel duidelijk hoeveel dromen onvervuld zijn gebleven.)
- “Ik wou dat ik niet zo hard gewerkt had.” (Vooral mannen missen daardoor de jeugd van hun kinderen en het gezelschap van hun partner.)
- “Ik wou dat ik de moed had gehad om mijn gevoelens te uiten.” (Om vooral de lieve vrede maar te bewaren, worden belangrijke emoties onderdrukt, en zijn mensen daardoor niet geworden wie ze eigenlijk hadden kunnen worden, en zijn ze veelal blijven hangen in een middelmatig bestaan.)
- “Ik wou dat ik contact had gehouden met mijn vrienden.” (Iedereen mist de echte vrienden (van vroeger) tijdens het stervensproces.)
- “Ik wou dat ik mezelf had toegestaan gelukkiger te zijn.” (Als je op je sterfbed ligt, dan doet wat anderen van je denken er helemaal niet meer toe. Pas dan realiseren mensen hoezeer ze zichzelf altijd hebben ingehouden.)
Wanneer we deze top vijf psychologisch ontleden, dan vinden we dat angst telkens de onderliggende oorzaak is. Kijken we vervolgens waar onze angsten vandaan komen, dan ontdekken we dat al deze sociale angsten zijn aangeleerd. De gangbare manier van leren zelf zit ook nog eens volgepakt met aangeleerde angsten, namelijk bang zijn om fouten te maken. Uit deze angst komen weer andere negatieve emoties voort, zoals haat, jaloezie, woede en de angst om afgewezen te worden. En zo blijven we in de ban van onze vermeende angsten.
Leerprocessen en het hebben van sociale angsten hoeven helemaal niet samen te gaan. Dat blijkt uit de leermethode die Wilga Zibel (1967) heeft ontwikkeld, waarin goed of fout niet bestaat. De essentie van deze methode is dat iedereen zichzelf kan en mag zijn, waardoor er geen aanleiding is voor de ontwikkeling van allerlei sociale angsten. Wanneer kinderen geen angst meer hebben, dan pas komen de echte kwaliteiten naar boven. De website van Wilga is Kleuren-Wijs.nl (link). Op dinsdagavond 4 februari is Wilga te gast bij Pateo Radio.
Geplaatst door: Johan Oldenkamp
Contact
Heb je vragen? Aarzel niet om contact met mij op te nemen.
Agenda
Wil je weten welke activiteiten er gepland staan?
Blog
Bekijk zeker mijn blog voor interessante berichten.